Samsun - Cernek Ornitoloji Çalışması

 Ornitoloji: Kuşları inceleyen bilim dalına verilen isim. Kuşların dağılımı, göçleri, davranışları ve ekolojisi kuş biliminin (ornitolojinin) başlıca ilgi alanını oluşturur. 

  Çok geniş alan çalışmaları gerektiren bu konularda, bilgilerin büyük bir bölümü amatör kuş bilimcileri tarafından elde edilmekte.Bu nedenle, kuş bilimi amatörlerin önemli katkılar yapabildikleri birkaç bilim dalından biri olarak kabul edilir.Kuşlar, yaygın olmaları, kolay izlenebilmeleri ve her türlü eko sistemde bulunabilmeleri nedeniyle en çok araştırılan canlı grubu.Kuş göçü de üzerinde en çok araştırma yapılan konulardan biri.Bu amaçla kullanılan yöntemler ve elde edilen bilgiler hem önemli bilimsel veri sağlar, hem de nitelikli gözlemciler ve araştırmacıların yetiştirilmesi için uygun ortamlar oluşturur. Kuş halkalama, kuşların yaşamları ile ilgili birçok bilinmezi ortaya çıkarmak üzere tüm dünyada kullanılan yaygın bir yöntem.

Yalı Çapkını(erkek) - Alcedo Atthis

Boyun Çeviren - Jynx Torquilla
                                 Bu çalışma size ne katacak?

🐦 Bilimsel bir çalışmanın parçası olmak
🐦 Uygulamalı olarak veri toplamak ve çalışma yöntemlerini öğrenmek
🐦 Kuşları yakından tanımak
🐦 Ulusal ve küresel ölçekte soyu tehlike altında olan birçok kuş türünü doğal ortamlarında izlemek
🐦 Kuş göçüne yakından tanıklık etmek
🐦 Kamp deneyimi kazanmak
🐦 Arazi tecrübesi edinmek
🐦 Yeni arkadaşlıklar kurmak
🐦 Doğada vakit geçirip onu tanımak

                                       Katılım Koşulları


  Çalışmalara katılabilmek için arazide çalışmayı önleyici herhangi bir sağlık sorununa sahip olmamak ve ekip çalışmasına uygun olmak yeterli.18 yaşından küçük olanların ailesinden “katılmalarında sakınca olmadığına” dair bir yazı sunmaları gerekiyor.

                                     Neler Yapacaksınız?

🐦 Ağ kontrolleri
🐦 Kuşları ağdan çıkartma
🐦 Halkalama defterine not tutma
🐦 Diğer kuş türlerini izleme

Dağ İspinozu - Fringilla montifringilla
  Çalışmalar gün doğumundan gün batımı na kadar devam ediyor.Alanda kurulu olan ağlar her saat başı en az bir kişi tarafından kontrol edilerek yakalanan kuşlar istasyona getirilerek kuşun tür, yaş, cinsiyet tayini yapılıp gerekli ölçümleri alınıp tekrar doğaya bırakılıyor.Konaklama Cernek Gölü kıyısında bulunan Orman ve Su İşleri Bakanlığı'na ait Yönetim Merkezi binasında gerçekleştiriliyor. Bina içerisinde yatakhane bulunmaktadır. Yemek malzemeleri Üniversitenin desteklediği araştırma projesi karşılanmakta olup yemeklerin hazırlanması katılımcı ekip tarafından ortaklaşa iş bölümü halinde yapılıyor.Katılımcıların en az bir hafta boyunca kalmaları gerekmektedir. Çalışma alanına sürekli ulaşım olmadığı için ekipler cumartesi günleri, üniversite aracı ile alana ulaştırılmakta ve ekip değişimleri cumartesi günleri gerçekleşmektedir. Ekiplerin kalacağı haftalık zaman dilimleri de araç takvimine göre belirlenmiştir. Katılımcıların Samsun'a ulaşımı ve kişisel ihtiyaçları dışındaki gereksinimleri OMÜ BAP proje desteği ile sağlanmaktadır.

                                Kuş Halkalama Nedir?

  Kuşların, halkalama lisansına sahip eğitimli araştırmacılar tarafından, güvenli yöntemlerle yakalanmasını, bacaklarına halka takılmasını ve gerekli bilgilerin kaydedilmesinden sonra serbest bırakılmasını içeren işlemlerin tümüne halkalama denmektedir. Halkaların üzerinde ülkelere özgü sabit bir adres ve her birey için farklı bir kod numarası yazılı.Kod numarası kuşların bireysel olarak tanınmasını, adresler ise tekrar yakalanan ya da ölü olarak bulunan halkalı bir kuşun, halkalanma bilgilerine ulaşılabilmesini sağlamaktadır. Halkalama, göç yollarının, kışlama ve üreme alanlarının, göç takviminin, göç stratejilerinin ve popülasyon dinamiklerinin aydınlatılması konusunda en çok veriyi sağlayan yöntem.Gözlem yoluyla gerçek sayıların anlaşılmasının zor olduğu, bazı türlerin gerçek popülasyon büyüklüklerinin tespitinde, yakalanan kuşların tür, yaş, cinsiyet tayininin yanı sıra ağırlık, yağlanma düzeyi ve çeşitli ölçümlerinin yapılarak konaklama ekolojisi, göç stratejisi araştırmaları yapmak mümkün.Türlerin üreme, kışlama ve konaklama alanları ile ilgili bilgiler, kuşların göç yollarında kritik öneme sahip alanların korunmasında bilimsel altyapıyı oluşturmaktadır.
                                               
Öter ardıç - Turdus philomelos
 Samsun Cernek Kuş Halkalama İstasyonu Çalışmaları

  On dokuz Mayıs Üniversitesi Ornitoloji Araştırma Merkezi tarafından Samsun ili Bafra ilçesinde bulunan Kızılırmak Deltası Yaban Hayatı Geliştirme Sahası’nda 2002 yılı ilkbahar göç döneminden bu yana kuş halkalama çalışmaları devam etmektedir. Her yıl ilkbahar (15 Mart – 30 Mayıs) ve sonbahar (15 Ağustos – 30 Ekim) göç dönemlerinde Kızılırmak Deltası’nda bulunan Cernek Gölü kıyısında ötücü kuşlara yönelik kuş halkalama çalışmaları gerçekleştiriliyor.

Kuş halkalama ve kayıt işlemleri

Kızılgerdan - Erithacus Rubecula

  Sizde Karadeniz kıyısındaki en büyük deltası olan Kızılırmak Deltası'nda süren kuş halkalama çalışmalarında, kuşların yakalanıp gerekli ölçümleri alınıp tekrar doğaya bırakılması aşamalarında yardımcı olmak üzere çalışmalara gönüllü olarak katılabilirsiniz.Detaylı bilgilere http://ornitolojiarmer.omu.edu.tr/ web adresinden ulaşabilirsiniz.

Leylek Yuvaları
  Kızılırmak Deltası içerisinde ötücü kuşların dışında su kuşu çeşitleri de çok.Delta da normal bildiğimiz beyaz renkli değil de kara renkli leylekleri gördüğümde çok şaşırdım. Bu tür çok değerli ve sayısı oldukça azmış.Arazide yaban hayvanları popülasyonu oldukça zengin yılkı atları,serbest gezen inek ve mandalar,yılanlar,yırtıcı kuşlar ve daha niceleri... delta da gezinti yaparken önünüze aniden yaban hayvanları çıkıyor.Özellikle tavşan ve oluklu kertenkele. Akşam ve gece saatlerinde ise sabaha kadar hiç susmayan kurbağaların konserini dinleyebilirsiniz.

Çalışmaların yürütüldüğü bina

Yedi günlük proje sonunda halkalanan kuşlar;

🐦 Saka - Carduelis
🐦 Dağ İspinozu - Fringilla montifringilla
🐦 Maskeli ötleğen - Sylvia melanocephala
🐦 Uzun kuyruklu baştankara - Aegithalos Caudatus
🐦 Karatavuk - Turdus Merula
🐦 Kızılgerdan - Erithacus Rubecula 
🐦 Kara Kızılkuyruk - Phoenicurus ochruros
🐦 Çıvgın -  Phylloscopus Collybita
🐦 Boyun çeviren - Jynx Torquilla
🐦 Çıt kuşu - Troglodytes Troglodytes
🐦 Öter ardıç - Turdus philomelos
🐦 Söğüt bülbülü - Phylloscopus Trochilus
🐦 Karabaşlı ötleğen - Sylvia Atricapilla
🐦 Kamış bülbülü - Cettia cetti
🐦 İspinoz -Fringilla Coelebs


15.05.2018 tarihinde projeye ekleme yapıyorum. 

  Arazisi içerisinde patika yol arayarak kaybolmanın verdiği hissi ve her seferinde önüme yeni canlı türleri çıkartarak beni kendine hayran bırakan bir yanı Karadeniz diğer yanı ise göl olan Kızılırmak Deltası'na kuş halkalama çalışmalarına yardım etmek için 2018 yılı 5-12 Mayıs dönemi arası bir haftalık gönüllü olarak tekrar geldim.Projenin en az bir haftalık katılma zorunluluğu var fakat bu süreyi sizin müsaitlik durumunuza göre daha fazla da uzatabilirsiniz.Geçen yıla göre bu yıl çok yağmur vardı.Arazi kontrolleri sırasında yağmurluktan süzülerek akan yağmur damlalarına aldırmadan doğa için de ilerledikçe deltayı özlediğimi fark ettim.Yeni kuş türleri tanımak insana keyif veriyor ve bu yerden hiç ayrılmak istemiyorsun.Aşağı da bu dönem tanıştığım türlere ve fotoğraflara göz atabilirsiniz. 

🐦 Boz Ötleğen - Sylvia Borin
🐦 Küçük Sinekkapan - Ficedula Parva
🐦 Çizgili Ötleğen - Sylvia Nisoria
🐦 Benekli Sinekkapan - Muscicapa Striata
🐦 Ak Gerdanlı Ötleğen - Sylvia Communis
🐦 Çayır Taş Kuşu - Saxicola Rubetra
🐦 Kır Kırlangıcı - Hirundo rustica
🐦 Bülbül - Luscinia Megarhynchos
🐦 Kızılkuyruk - Phoenicurus
🐦 Sarı Mukallit  - Hippolais İcterina
🐦 İshak Kuşu - Otus Scops
🐦 Çoban Aldatan - Caprimulgus Europaeus

Çoban Aldatan - Caprimulgus Europaeus
İshak Kuşu - Otus Scops


Kır Kırlangıcı - Hirundo rustica

Çayır Taş Kuşu - Saxicola Rubetra

Kızılkuyruk - Phoenicurus

Sarı Mukallit  - Hippolais İcterina

Delta doğasına ait fotoğraflar 









12.09.2019 tarihinde projeye ekleme yapıyorum. 

  Her yıl bir hafta gönüllü olarak destek verdiğim bu çalışmaya bu yıl 5-12 Ekim 2019 sezonunda katıldım.Sonbahar dönemi, ilkbahar dönemine göre daha çok kuş türünün tanınması için bence büyük bir fırsat.Bu sezon içerisinde tanıştığım yeni türler:

🐦  Kocabaş - Coccothraustes Coccothraustes
🐦  Mavi Gerdan - Luscinia Svecica
🐦  Dağ bülbülü - Prunella Modularis
🐦  Yalı Çapkını - Alcedo Atthis
🐦  Kızıl Sırtlı Örümcek Kuşu - Lanius Collurio

Kocabaş - Coccothraustes Coccothraustes

Mavi Gerdan - Luscinia Svecica

Dağ bülbülü - Prunella Modularis

Yalı Çapkını (dişi) - Alcedo Atthis

 Kara Tavuk (dişi) - Turdus Merula

Kızıl Sırtlı Örümcek Kuşu - Lanius Collurio

0 yorum:

Yorum Gönder